Yüksekte çalışma başta olmak üzere pek çok riskli faaliyette kullanılan karabina, düşüş durdurma ve sabitleme sistemlerinin en kritik bağlantı elemanlarından biridir. Bu nedenle karabinaların iş güvenliği standartlarına uygun olması ve doğru şekilde kullanılması hayati önem taşır. Standart dışı veya yanlış kullanılan karabinalar, ciddi iş kazalarına yol açabilir.
Karabina Neden Standartlara Uygun Olmalıdır?
Karabinalar, çalışanı veya ekipmanı yüksekten düşmeye karşı koruyan sistemlerin temel parçasıdır. Standartlara uygunluk:
- Yük taşıma kapasitesinin güvenli sınırlar içinde olmasını
- Kilit mekanizmasının doğru çalışmasını
- Darbe ve ani yüklenmelere dayanıklılığı
- Uzun süreli ve güvenli kullanım sağlamayı
garanti altına alır.
Karabina Kullanımında Geçerli Temel Standartlar
İş güvenliği kapsamında kullanılan karabinalar, ulusal ve uluslararası standartlara uygun olmalıdır:
- EN 362: Kişisel koruyucu donanımlarda kullanılan bağlantı elemanları standardı
- CE Belgesi: Ürünün Avrupa Birliği iş güvenliği gerekliliklerine uygun olduğunu gösterir
- EN 12275: Dağcılık karabinaları için standarttır, endüstriyel kullanımda tercih edilmez
İnşaat ve endüstriyel uygulamalarda mutlaka EN 362 ve CE belgeli ürünler kullanılmalıdır.
Taşıma Kapasitesi ve kN Değeri
Karabinaların üzerinde belirtilen kN (kilonewton) değeri, ürünün taşıyabileceği maksimum yükü ifade eder. İş güvenliği için kullanılan karabinalarda:
- Yüksek kN değeri
- Kapalı ve kilitli durumda maksimum dayanım
- Yan yüklemeye karşı direnç
önemlidir. Yanlış yönde yüklenen karabinalar, standartlara uygun olsa bile risk oluşturur.
Kilit Mekanizması Standartları
İş güvenliğinde kullanılan karabinalar genellikle kilitli olmalıdır:
- Otomatik kilitli karabinalar: Hata payını azaltır
- Vidalı kilitli karabinalar: Manuel kontrol sağlar
Kilit mekanizmasının her kullanım öncesi kontrol edilmesi, standartların bir parçasıdır.
Kullanım Talimatları ve Eğitim
Standartlara uygun ürün kullanımı tek başına yeterli değildir. Çalışanların:
- Karabina bağlantı noktalarını doğru seçmesi
- Ankraj noktalarına uygun bağlantı yapması
- Yanlış kombinasyonlardan kaçınması
konularında eğitim alması gerekir. Eğitimli kullanım, iş güvenliği standartlarının ayrılmaz bir parçasıdır.
Periyodik Kontrol ve Bakım Standartları
Karabinalar düzenli aralıklarla kontrol edilmelidir. Standartlara göre:
- Kilit mekanizması düzgün çalışmalı
- Gövdede çatlak, deformasyon veya paslanma olmamalı
- Darbe almış karabinalar kullanılmamalıdır
Hasarlı ürünler derhal kullanım dışı bırakılmalıdır.
İşveren ve Çalışan Sorumlulukları
İş güvenliği mevzuatına göre:
- İşveren, standartlara uygun ekipman sağlamakla
- Çalışan, ekipmanı doğru ve talimatlara uygun kullanmakla
yükümlüdür. Bu sorumlulukların ihlali, ciddi hukuki ve hayati sonuçlar doğurabilir.
Karabina kullanımında iş güvenliği standartları, yüksekte çalışma ve riskli faaliyetlerde çalışanların hayatını korumayı amaçlar. Doğru standartlara uygun karabina seçimi, düzenli kontrol ve bilinçli kullanım sayesinde iş kazalarının büyük bir kısmı önlenebilir. Unutulmamalıdır ki, iş güvenliğinde küçük görünen bir detay, büyük sonuçlar doğurabilir.




